Hướng dẫn này đã được phát triển bởi Liên minh công nghiệp toàn cầu hỗ trợ vận tải biển cácbon thấp (Low Carbon GIA), dựa trên các nghiên cứu và thảo luận giữa các thành viên của Liên minh, ghi lại những phát hiện từ một loạt các hội nghị trong ngành hàng hải quy tụ gần 50 công ty và tổ chức – là những bên liên quan chính trong hoạt động cho tàu cập cảng.

Được công nhận rộng rãi như một phương tiện giúp tăng hiệu quả khai thác cảng và tối ưu hóa hoạt động đưa tàu cập cảng, việc triển khai thành công chương trình “Tàu đến đúng lúc” có thể có tác động môi trường đáng kể thông qua việc giảm phát thải khí nhà kính từ việc tối ưu hóa tốc độ của tàu để “đến đúng lúc”.

Khái niệm “Tàu đến đúng lúc” dựa trên việc duy trì tốc độ hoạt động tối ưu của tàu, để tàu đến trạm đón hoa tiêu khi đảm bảo có sẵn: 1. Cầu tàu; 2. Luồng đưa tàu vào cầu; 3. Dịch vụ hàng hải (hoa tiêu, tàu kéo, bộ phần hỗ trợ). “Tàu đến đúng lúc” cũng góp phần làm giảm thời gian neo đậu và do đó, làm giảm ùn tắc trong khu vực cảng. Ước tính các tàu dành tới 9% thời gian chờ đợi tại khu neo đậu, điều này có thể được giảm bớt thông qua việc thực hiện “Tàu đến đúng lúc”.

Hướng dẫn mới ban hành cung cấp cách tiếp cận toàn diện, xem xét các khía cạnh hợp đồng đối với việc thực hiện cũng như vận hành tàu. Hướng dẫn được xem là bộ công cụ hữu ích cho nhiều bên liên quan bao gồm chủ tàu, người khai thác tàu, người thuê tàu, đại lý tàu biển, người môi giới tàu biển, chính quyền cảng, bến cảng, nhà cung cấp dịch vụ hàng hải và tàu biển. Tất cả các bên như vậy đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện những thay đổi cần thiết và tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi thông tin để hiện thực hóa “Tàu đến đúng lúc”.

Hướng dẫn cung cấp chỉ dẫn cho tất cả các phân khúc vận tải biển. Tuy nhiên, “Tàu đến đúng lúc” có thể được thực hiện trước tiên cho phân khúc container, vì có ít rào cản hợp đồng hơn và các tàu container thường chạy theo lịch trình dễ dự đoán hơn, với khoảng cách từ cảng đến cảng ngắn hơn. Tiếp theo, Hướng dẫn cung cấp các bước về cách các nỗ lực có thể được mở rộng quy mô, nhân rộng và điều chỉnh, nhằm triển khai “Tàu đến đúng giờ” cho các phân khúc vận tải biển khác.

Hướng dẫn xem xét chi tiết các quá trình nghiệp vụ đưa tàu cập cảng và cách thức trao đổi thông tin, dữ liệu quan trọng cần thiết để có thể cải tiến “Tàu đến đúng lúc”. Đồng thời, Hướng dẫn nêu bật sự cần thiết của các tiêu chuẩn hài hòa hóa, được Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) chấp nhận và việc thực hiện của tất cả các bên liên quan tham gia vào quá trình đưa tàu cập cảng. Công việc này phù hợp với những phát triển gần đây mà Nhóm chuyên gia về hài hòa hóa dữ liệu (EGDH) của IMO (IMO’s Expert Group of Data Harmonization) đã đồng ý đưa các yếu tố dữ liệu hoạt động mới vào Mô hình dữ liệu tham chiếu IMO (IMO Reference Data Model) liên quan đến khái niệm “Tàu đến đúng lúc”. Bộ dữ liệu bổ sung dự kiến sẽ được Ủy ban Tạo điều kiện thuận lợi của IMO phê duyệt trong thời gian tới. Đây được coi là một bước quan trọng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện khái niệm “Tàu đến đúng lúc” và sẽ cho phép trao đổi dữ liệu kỹ thuật số giữa cảng và tàu. Việc trao đổi như vậy phù hợp với Nghị quyết MEPC.323(74) ngày 17/5/2019 của IMO, trong đó đề nghị các quốc gia thành viên khuyến khích hợp tác giữa lĩnh vực vận tải biển và cảng để góp phần giảm phát thải khí nhà kính.

Liên minh công nghiệp toàn cầu hỗ trợ vận tải biển cácbon thấp (Low Carbon GIA) là cơ chế đối tác công tư với mục đích xác định, phát triển các giải pháp sáng tạo nhằm giải quyết các rào cản chung đối với việc tiếp nhận, triển khai các công nghệ và biện pháp vận hành hiệu quả năng lượng tàu biển. Tổ chức này ban đầu được thành lập trong khuôn khổ Dự án đối tác hiệu quả năng lượng hàng hải Toàn cầu GEF-UNDP-IMO (Dự án GloMEEP). Kể từ khi kết thúc Dự án GloMEEP vào cuối năm 2019, Low Carbon GIA hoạt động theo khuôn khổ của Dự án GreenVoyage2050 của IMO và Chính phủ Na Uy.

Vũ Hải/VR